Er zijn talloze leiderschapsstijlen te onderscheiden, elk met hun eigen kenmerken, betekenis en meerwaarde. De ene leider hanteert een meer directe leiderschapsstijl, terwijl de ander meer een coachende, democratische of bescheiden leiderschapsstijl hanteert. Bescheiden leiderschap is gebaseerd op zelfbewustzijn, respect voor anderen en de focus ligt op gezamenlijk succes. Onderzoek heeft aangetoond dat bescheiden leiders de betrokkenheid, het vertrouwen en de samenwerking binnen hun team bevorderen. Deze leiders worden gezien als benaderbaar en staan open voor feedback, wat een cultuur van voortdurende verbetering en aanpassingsvermogen aanmoedigt.
Maar het gezegde “te veel van het goede” is ook van toepassing op bescheidenheid. Wanneer daar een te grote nadruk op ligt, kan dit de autoriteit aantasten. De uitdaging voor dit soort leiders ligt dan ook in het vinden van de balans tussen bescheidenheid en assertiviteit. Maud Gosink, Consultant bij Equipe, deelt drie manieren waarop bescheidenheid de effectiviteit van een leider kan belemmeren en wat je kunt veranderen.
1. Je kunt als besluiteloos overkomen.
Deze veelvoorkomende perceptie ontstaat omdat bescheiden leiders de voorkeur geven aan consensus boven snelle besluitvorming. Hun achterliggende gedachte is om het besluitvormingsproces te democratiseren, maar men kan dit interpreteren als de onwil om een standpunt in te nemen of een gebrek aan overtuiging.
Effectieve leiders erkennen dat bescheidenheid niet alleen gaat over het bagatelliseren van je autoriteit; het gaat om het zelfverzekerd hanteren ervan als de situatie erom vraagt. De uitdaging ligt in het laten zien dat het vragen om input niet betekent dat je onzeker bent over de richting, maar eerder een kracht is die kan leiden tot beter geïnformeerde en allesomvattende resultaten.
Maar hoe doe je dat dan? Je kan beginnen met het opstellen van duidelijke besluitvormingskaders binnen het team, waarbij de ruimte voor inbreng en de punten van besluitvorming duidelijk worden gedefinieerd. Daarnaast zou je kunnen definiëren wie eigenaar is van de beslissing en of deze met of zonder volledige consensus wordt genomen. Dit zorgt voor een gestructureerd maar toch inclusief proces. Daarnaast is het communiceren van de strategische visie belangrijk. Dit helpt je team de ‘waarom’ achter beslissingen te begrijpen en het vertrouwen in jouw leiderschap te vergroten. Zelfs als je team niet direct betrokken is bij het besluitvormingsproces. Uiteindelijk waardeert je team de nieuwe aanpak met duidelijkheid en richting, omdat inclusiviteit én besluitvaardigheid met elkaar in balans zijn.
2. Het kan je carrière belemmeren.
Je zou denken dat het afwimpelen van jouw lof of succes je een onbaatzuchtige leider maakt, maar het tegendeel is waar. Niet alleen wis je je eigen cruciale rol uit, maar je vermindert ook je zichtbaarheid. Wanneer je consequent je succes ombuigt, beperkt dit ook onbedoeld je ‘goodwill’. Dit is essentieel voor je eigen toekomstige leiderschapskansen en voor het ontwikkelen van de organisatorische invloed die nodig is om je team te helpen, hetzij in de vorm van toegang tot budget of promotiekansen voor getalenteerde medewerkers.
Als je wordt gezien als een succesvolle en sterke kracht in de organisatie, is de kans veel groter dat je anderen overtuigt je agenda te steunen, en kun je het pad vereffenen voor zowel ideeën als medewerkers die belangrijk zijn. Hiervoor moet je de juiste balans vinden tussen bescheidenheid en zelfvertrouwen. Onderzoek suggereert dat dubbele promotie, waarbij je een collega, team of concurrent complimenteert terwijl je ook je eigen prestaties deelt, een krachtige strategie kan zijn. Als je bijvoorbeeld erkenning krijgt voor het leiden van een succesvol project, kun je reageren met: “Ik ben trots op wat we hebben bereikt. Het was een gezamenlijke inspanning en ik wil de aanpak van mijn teamleden benadrukken dat aanzienlijk heeft bijgedragen aan ons succes.” Op deze manier erken je jouw rol en prijs je tegelijkertijd de bijdragen van je teamleden.
3. Mogelijk beperk je de ontwikkeling van je team.
Bescheiden leiders zien zichzelf vaak als gelijken met hun team. Ze leven met de instelling dat hun tijd niet kostbaarder is dan die van hun collega’s en ze maken zich zorgen dat delegeren als onderdrukkend of demotiverend wordt gezien. Deze overtuiging komt voort uit de angst om zich aan hun team op te dringen, maar kan paradoxaal genoeg de groei- en ontwikkelingsmogelijkheden van het team belemmeren. Wanneer je te bescheiden bent, weerhoudt dat je ervan om effectief taken te delegeren, wat weer kan leiden tot een onhoudbare werkdruk en uiteindelijk zelfs een burn-out. Echte bescheidenheid in leiderschap betekent dat je de capaciteiten van je team erkent en ervoor zorgt dat je ze effectief benut. Door deze lens gezien wordt effectief delegeren zelf een daad van bescheidenheid: het vereist van een leider dat hij zijn team de kracht geeft om de uitdaging aan te gaan en een omgeving creëert waarin iedereen kan uitblinken. Dit genuanceerde begrip van bescheidenheid moedigt leiders aan om hun verantwoordelijkheden in balans te brengen en hun teams de vrijheid te geven om hun volledige potentieel te benutten.
Een bescheiden leider zijn is geweldig – in de meeste omstandigheden. Maar zoals bij veel dingen kan het, als het te ver wordt doorgevoerd, uiteindelijk schadelijk zijn voor je carrière en de vooruitzichten van je team. Door je bewust te worden van situaties waarin bescheidenheid te ver kan gaan, kun je je wapenen tegen excessen en de kracht van het verlangen om anderen te benadrukken benutten. Dit zonder onderweg te veel op te offeren. De sleutel ligt in het ontwikkelen van een evenwichtige aanpak, waarbij je bescheidenheid combineert met assertiviteit.
Meer weten? Lees het volledige artikel hier.
Geschreven door Maud Gosink – Consultant